Page 42 - teyxos_13
P. 42
Jul-Sep | 11 Latitudes Focus
NIKOS KASSERIS
Σ χεδόνολόκληρηηΕλλάδαέχειποζάρει οποία φωτογραφίζω από το 1981 περίπου. Δεν num). Αισθάνομαι πολύ τυχερός που γνώρισα
στο φακό του για ταξιδιωτικούς ξέρω αν έχει άλλος ασχοληθεί τόσο πολύ με ανθρώπους τους οποίους εκτιμώ βαθύτατα.
οδηγούς που έχουν μεταφραστεί σε 18 έναν τόπο, όσο εγώ με την Όλυμπο. Είναι μια Τα σχέδιά σας για το μέλλον;
γλώσσες και έντυπα των μεγαλύτερων πιο προσωπική δουλειά, που δεν έχω ακόμη Αυτήν τη στιγμή ετοιμάζω μια μεγάλη έκθεση με
ταξιδιωτικών πρακτορείων του δείξει, παρά αποσπασματικά. Εκεί διακρίνεται τίτλο Μετέωροι Τόποι, που επιμελείται η διεθνώς
εξωτερικού. Όμως η Ρόδος και τα Δωδεκάνησα καθαρά η εξέλιξη στο χρόνο και η αλλαγή στον διακεκριμένη κριτικός τέχνης Ελένη Bαροπούλου
κρατούν ξεχωριστή θέση στη ματιά του, που τόπο και τους ανθρώπους. Είναι χαρακτηριστικό και εγκαινιάζεται στις 5 Αυγούστου στη στο νέο
αποτυπώνεται σε 7 βιβλία και λευκώματα και σε πως ενώ παλιά ενοχλούνταν όταν έβλεπαν εκθεσιακό χώρο του Μουσείου Νεοελληνικής
αρκετές εκθέσεις σε όλον τον κόσμο. Πέρα από την φωτογράφο, σήμερα όχι μόνο δέχονται αλλά και Τέχνης της Ρόδου. Όμως το όνειρό μου είναι να
προφανή σχέση του με τον τόπο του, η συζήτηση στενοχωριούνται αν δεν τους φωτογραφίσεις. ολοκληρώσω ένα Πολιτιστικό Κέντρο-Art Hotel που
με τον Νίκο Κασέρη αποκαλύπτει το ακόρεστο Τελευταία φορά που φωτογράφισα την Όλυμπο προσπαθώ από το 1997 να φτιάξω σε έναν ιδιόκτητο
πάθος του για να συλλάβει τα αενάως διαφεύγοντα ήμουν μαζί με το Νίκο τον Οικονομόπουλο και χώρο στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου. Παρ' ότι
-το φως και τον χρόνο-, αλλά και μια καλλιτεχνική του είπα «Νίκο, εγώ νομίζω κλείνω με αυτήν έχει υλοποιηθεί το 60% του έργου με την επένδυση
οξυδέρκεια που καλλιέργησε από μαθητής, με τη φωτογραφία» -δείχνει μια Καρπαθιά, την ίδιων κεφαλαίων, κινδυνεύει να διακοπεί λόγω της
αμείωτη επιμονή και αφοσίωση. Άννα Ζωγραφίδη να αρμέγει με το ένα χέρι την μεγάλης καθυστέρησης της χρηματοδότησης από
κατσίκα και με το άλλο να μιλάει στο κινητό ενώ κονδύλια ευρωπαϊκών προγραμμάτων.
Σπουδάσατε οικονομικά. Τι σας έκανε να αλλάξετε ένα δεύτερο κρέμεται στη ζώνη της!
πορεία; Τον τελευταίο καιρό το ενδιαφέρον μου εστιάζεται «ΤΕΛΕΙΩΝΟΝΤΑΣ
Δεν άλλαξα πορεία μετά τις σπουδές μου. Αντιθέτως ιδιαίτερα στην ιστορική φωτογραφία και ειδικά στις ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ
τα άλλαξα όλα για τη φωτογραφία. Τελειώνοντας βυζαντινές αγιογραφίες, με αφορμή τη συνεργασία ΒΡΕΘΗΚΑ ΜΕ ΜΙΑ
το γυμνάσιο βρέθηκα με μια μηχανή στο χέρι μου με το Κέντρο Έρευνας της Βυζαντινής και ΜΗΧΑΝΗ ΣΤΟ ΧΕΡΙ
και από εκείνη τη στιγμή δεν έπαψα ποτέ να Μεταβυζαντινής Τέχνης της Ακαδημίας Αθηνών ΚΑΙ ΑΠΟ ΕΚΕΙΝΗ
φωτογραφίζω. Σπούδασα, όμως οικονομικά στην (αρχικά με τον ακαδημαϊκό Μανόλη Χατζηδάκη ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΔΕΝ
Ανωτάτη Βιομηχανική διότι τη δεκαετία του ’70 και τώρα με τον ακαδημαϊκό Παναγιώτη Λ. ΕΠΑΨΑ ΠΟΤΕ ΝΑ
δεν υπήρχε κάποια σχολή φωτογραφίας. Στην Βοκοτόπουλο)και φυσικά την Αρχαιολογική ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΖΩ. ΤΑ
πορεία εγκατέλειψα μια θέση στην Τράπεζα της Υπηρεσία, για την καταγραφή τέτοιων έργων σε ΑΛΛΑΞΑ ΟΛΑ ΓΙΑ
Ελλάδας και μια θέση καθηγητή για να αφοσιωθώ όλη την Ελλάδα, από τα Δωδεκάνησα και τα Ιόνια ΤΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ»
στη φωτογραφία. νησιά μέχρι τη Μακεδονία και τη Θράκη.
Από όλες τις μορφές τέχνης, γιατί αγαπάτε Πώς διδαχτήκατε την τεχνική της φωτογραφίας;
περισσότερο τη φωτογραφία; Το 1973 είχα την τύχη να υπηρετήσω στη Λάρισα
Για πολλούς λόγους: Σε αντίθεση με τη ζωγραφική, η στο κέντρο αεροφωτογραφιών της 110 πτέρυγας
φωτογραφία, όπως και ο κινηματογράφος, είναι νέο μάχης, όπου λειτουργούσε το πιο σύγχρονο
είδος τέχνης. Με ιστορία μόλις 150 ετών, εξελίσσεται φωτογραφικό εργαστήριο της χώρας, με εξαίρεση
διαρκώς. Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει και το το εργαστήριο της Kodak. Εκεί σε μόλις 1,5 μήνα
γεγονός πως τα τελευταία χρόνια η φωτογραφία έχει έμαθα να φωτογραφίζω και να τυπώνω. Δεν
αποκτήσει μεγάλη δημοκρατικότητα: όλοι μπορούν υπήρχε μεγαλύτερο σχολείο από αυτό! Μέχρι τότε
πια να σηκώσουν το χέρι τους και με ένα τηλέφωνο ή ο σκοτεινός θάλαμος ήταν μυστικός για εμένα.
μια ψηφιακή μηχανή να τραβήξουν μια φωτογραφία. Κανένας δεν μου έδειξε. Για αυτόν το λόγο, το
Επιπλέον, σε αντίθεση με το βίντεο (ουσιαστικά τον 1985, όταν βρέθηκα στην Τράπεζα της Ελλάδας,
κινηματογράφο) που απαιτεί συλλογική δουλειά, σε συνεργασία με το Δήμο της Ρόδου, οργανώσαμε
η φωτογραφία είναι πιο μοναχικό σπορ. τα πρώτα σεμινάρια φωτογραφίας όπου δίδασκα
Τι κάνει μια φωτογραφία σημαντική; δωρεάν τα απογεύματα όχι για τίποτα άλλο, αλλά
Πρώτα το θέμα. Και έπειτα βεβαίως το φως, το επειδή ένιωθα ότι o σκοτεινός θάλαμος δεν πρέπει
οποίο ποτέ δεν είναι το ίδιο. Μπορεί να περνάς να μείνει σκοτεινός αλλά να είναι «ανοιχτός» σε
συνεχώς από το ίδιο σημείο και ξαφνικά να δεις το όλον τον κόσμο.
φως μια συγκεκριμένη στιγμή, και να σε συγκινήσει Ποιος είναι ο άνθρωπος που περισσότερο σας
πραγματικά. Για παράδειγμα, ζω στη Μεσαιωνική επηρέασε στην επαγγελματική σας ζωή;
Πόλη τα τελευταία 15 χρόνια, και έχω μια τέτοια Ο πρώτος ήταν ο σπουδαίος φωτογράφος Josef
φωτογραφία από μια γωνιά της, που απέκτησε Koudelka. Όταν τον συνάντησα για πρώτη φορά
ενδιαφέρον χάρη στο φως της στιγμής. στην Κάρπαθο το 1984 δεν ήξερα ακόμη ποιος
Ποιο είναι το αγαπημένο σας θέμα; ήταν, αλλά όταν πια αργότερα γνωριστήκαμε
Ουσιαστικά όπως σας είπα δουλεύω με το φως. με επηρέασε βαθιά. Ο δεύτερος ήταν επίσης
Φωτογραφίζω όμως συνεχώς τους τόπους που φωτογράφος, ο Νίκος Οικονομόπουλος, με τον
θεωρώ ενδιαφέροντες (αρχαιολογικοί χώροι, ένα οποίο συνεργαστήκαμε σε δύο βιβλία -ένα για τη
λιμάνι στη Ρόδο το οποίο από το 1964 γίνεται Θράκη (μαζί και με τον Τάσο Βρεττό) και ένα για
και δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα…). Ένα τέτοιο τη Ρόδο (μαζί και με τους Peter Marlow και Fer-
παράδειγμα είναι και η Όλυμπος Καρπάθου, την dinando Sianna, επίσης φωτογράφους του Mag-
42
NIKOS KASSERIS
Σ χεδόνολόκληρηηΕλλάδαέχειποζάρει οποία φωτογραφίζω από το 1981 περίπου. Δεν num). Αισθάνομαι πολύ τυχερός που γνώρισα
στο φακό του για ταξιδιωτικούς ξέρω αν έχει άλλος ασχοληθεί τόσο πολύ με ανθρώπους τους οποίους εκτιμώ βαθύτατα.
οδηγούς που έχουν μεταφραστεί σε 18 έναν τόπο, όσο εγώ με την Όλυμπο. Είναι μια Τα σχέδιά σας για το μέλλον;
γλώσσες και έντυπα των μεγαλύτερων πιο προσωπική δουλειά, που δεν έχω ακόμη Αυτήν τη στιγμή ετοιμάζω μια μεγάλη έκθεση με
ταξιδιωτικών πρακτορείων του δείξει, παρά αποσπασματικά. Εκεί διακρίνεται τίτλο Μετέωροι Τόποι, που επιμελείται η διεθνώς
εξωτερικού. Όμως η Ρόδος και τα Δωδεκάνησα καθαρά η εξέλιξη στο χρόνο και η αλλαγή στον διακεκριμένη κριτικός τέχνης Ελένη Bαροπούλου
κρατούν ξεχωριστή θέση στη ματιά του, που τόπο και τους ανθρώπους. Είναι χαρακτηριστικό και εγκαινιάζεται στις 5 Αυγούστου στη στο νέο
αποτυπώνεται σε 7 βιβλία και λευκώματα και σε πως ενώ παλιά ενοχλούνταν όταν έβλεπαν εκθεσιακό χώρο του Μουσείου Νεοελληνικής
αρκετές εκθέσεις σε όλον τον κόσμο. Πέρα από την φωτογράφο, σήμερα όχι μόνο δέχονται αλλά και Τέχνης της Ρόδου. Όμως το όνειρό μου είναι να
προφανή σχέση του με τον τόπο του, η συζήτηση στενοχωριούνται αν δεν τους φωτογραφίσεις. ολοκληρώσω ένα Πολιτιστικό Κέντρο-Art Hotel που
με τον Νίκο Κασέρη αποκαλύπτει το ακόρεστο Τελευταία φορά που φωτογράφισα την Όλυμπο προσπαθώ από το 1997 να φτιάξω σε έναν ιδιόκτητο
πάθος του για να συλλάβει τα αενάως διαφεύγοντα ήμουν μαζί με το Νίκο τον Οικονομόπουλο και χώρο στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου. Παρ' ότι
-το φως και τον χρόνο-, αλλά και μια καλλιτεχνική του είπα «Νίκο, εγώ νομίζω κλείνω με αυτήν έχει υλοποιηθεί το 60% του έργου με την επένδυση
οξυδέρκεια που καλλιέργησε από μαθητής, με τη φωτογραφία» -δείχνει μια Καρπαθιά, την ίδιων κεφαλαίων, κινδυνεύει να διακοπεί λόγω της
αμείωτη επιμονή και αφοσίωση. Άννα Ζωγραφίδη να αρμέγει με το ένα χέρι την μεγάλης καθυστέρησης της χρηματοδότησης από
κατσίκα και με το άλλο να μιλάει στο κινητό ενώ κονδύλια ευρωπαϊκών προγραμμάτων.
Σπουδάσατε οικονομικά. Τι σας έκανε να αλλάξετε ένα δεύτερο κρέμεται στη ζώνη της!
πορεία; Τον τελευταίο καιρό το ενδιαφέρον μου εστιάζεται «ΤΕΛΕΙΩΝΟΝΤΑΣ
Δεν άλλαξα πορεία μετά τις σπουδές μου. Αντιθέτως ιδιαίτερα στην ιστορική φωτογραφία και ειδικά στις ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ
τα άλλαξα όλα για τη φωτογραφία. Τελειώνοντας βυζαντινές αγιογραφίες, με αφορμή τη συνεργασία ΒΡΕΘΗΚΑ ΜΕ ΜΙΑ
το γυμνάσιο βρέθηκα με μια μηχανή στο χέρι μου με το Κέντρο Έρευνας της Βυζαντινής και ΜΗΧΑΝΗ ΣΤΟ ΧΕΡΙ
και από εκείνη τη στιγμή δεν έπαψα ποτέ να Μεταβυζαντινής Τέχνης της Ακαδημίας Αθηνών ΚΑΙ ΑΠΟ ΕΚΕΙΝΗ
φωτογραφίζω. Σπούδασα, όμως οικονομικά στην (αρχικά με τον ακαδημαϊκό Μανόλη Χατζηδάκη ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΔΕΝ
Ανωτάτη Βιομηχανική διότι τη δεκαετία του ’70 και τώρα με τον ακαδημαϊκό Παναγιώτη Λ. ΕΠΑΨΑ ΠΟΤΕ ΝΑ
δεν υπήρχε κάποια σχολή φωτογραφίας. Στην Βοκοτόπουλο)και φυσικά την Αρχαιολογική ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΖΩ. ΤΑ
πορεία εγκατέλειψα μια θέση στην Τράπεζα της Υπηρεσία, για την καταγραφή τέτοιων έργων σε ΑΛΛΑΞΑ ΟΛΑ ΓΙΑ
Ελλάδας και μια θέση καθηγητή για να αφοσιωθώ όλη την Ελλάδα, από τα Δωδεκάνησα και τα Ιόνια ΤΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ»
στη φωτογραφία. νησιά μέχρι τη Μακεδονία και τη Θράκη.
Από όλες τις μορφές τέχνης, γιατί αγαπάτε Πώς διδαχτήκατε την τεχνική της φωτογραφίας;
περισσότερο τη φωτογραφία; Το 1973 είχα την τύχη να υπηρετήσω στη Λάρισα
Για πολλούς λόγους: Σε αντίθεση με τη ζωγραφική, η στο κέντρο αεροφωτογραφιών της 110 πτέρυγας
φωτογραφία, όπως και ο κινηματογράφος, είναι νέο μάχης, όπου λειτουργούσε το πιο σύγχρονο
είδος τέχνης. Με ιστορία μόλις 150 ετών, εξελίσσεται φωτογραφικό εργαστήριο της χώρας, με εξαίρεση
διαρκώς. Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει και το το εργαστήριο της Kodak. Εκεί σε μόλις 1,5 μήνα
γεγονός πως τα τελευταία χρόνια η φωτογραφία έχει έμαθα να φωτογραφίζω και να τυπώνω. Δεν
αποκτήσει μεγάλη δημοκρατικότητα: όλοι μπορούν υπήρχε μεγαλύτερο σχολείο από αυτό! Μέχρι τότε
πια να σηκώσουν το χέρι τους και με ένα τηλέφωνο ή ο σκοτεινός θάλαμος ήταν μυστικός για εμένα.
μια ψηφιακή μηχανή να τραβήξουν μια φωτογραφία. Κανένας δεν μου έδειξε. Για αυτόν το λόγο, το
Επιπλέον, σε αντίθεση με το βίντεο (ουσιαστικά τον 1985, όταν βρέθηκα στην Τράπεζα της Ελλάδας,
κινηματογράφο) που απαιτεί συλλογική δουλειά, σε συνεργασία με το Δήμο της Ρόδου, οργανώσαμε
η φωτογραφία είναι πιο μοναχικό σπορ. τα πρώτα σεμινάρια φωτογραφίας όπου δίδασκα
Τι κάνει μια φωτογραφία σημαντική; δωρεάν τα απογεύματα όχι για τίποτα άλλο, αλλά
Πρώτα το θέμα. Και έπειτα βεβαίως το φως, το επειδή ένιωθα ότι o σκοτεινός θάλαμος δεν πρέπει
οποίο ποτέ δεν είναι το ίδιο. Μπορεί να περνάς να μείνει σκοτεινός αλλά να είναι «ανοιχτός» σε
συνεχώς από το ίδιο σημείο και ξαφνικά να δεις το όλον τον κόσμο.
φως μια συγκεκριμένη στιγμή, και να σε συγκινήσει Ποιος είναι ο άνθρωπος που περισσότερο σας
πραγματικά. Για παράδειγμα, ζω στη Μεσαιωνική επηρέασε στην επαγγελματική σας ζωή;
Πόλη τα τελευταία 15 χρόνια, και έχω μια τέτοια Ο πρώτος ήταν ο σπουδαίος φωτογράφος Josef
φωτογραφία από μια γωνιά της, που απέκτησε Koudelka. Όταν τον συνάντησα για πρώτη φορά
ενδιαφέρον χάρη στο φως της στιγμής. στην Κάρπαθο το 1984 δεν ήξερα ακόμη ποιος
Ποιο είναι το αγαπημένο σας θέμα; ήταν, αλλά όταν πια αργότερα γνωριστήκαμε
Ουσιαστικά όπως σας είπα δουλεύω με το φως. με επηρέασε βαθιά. Ο δεύτερος ήταν επίσης
Φωτογραφίζω όμως συνεχώς τους τόπους που φωτογράφος, ο Νίκος Οικονομόπουλος, με τον
θεωρώ ενδιαφέροντες (αρχαιολογικοί χώροι, ένα οποίο συνεργαστήκαμε σε δύο βιβλία -ένα για τη
λιμάνι στη Ρόδο το οποίο από το 1964 γίνεται Θράκη (μαζί και με τον Τάσο Βρεττό) και ένα για
και δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα…). Ένα τέτοιο τη Ρόδο (μαζί και με τους Peter Marlow και Fer-
παράδειγμα είναι και η Όλυμπος Καρπάθου, την dinando Sianna, επίσης φωτογράφους του Mag-
42
